Bisha ramadaan waa bil kamida bilaha, taasoo ilaahey doortey in
adoomadiisu ay soomaan oo ku faral yeelay, bishan waxey
wada kheyr aad u fadli badan oo illaahey ku gaar yeelley, taasoo ay
lagama maarmaan tahay in laga faaiideysto kheyrkeeda.
FADLIGA BISHA RAMADAAN.
Bisha Ramadaan waxay leedahay Fadli badan oo Ilaahay ku gaar
yeelay, Fadligaa waxa ka mid ah:-
1. In ilaahay SW Qur'aanka soo dejiyey Bisha Ramadaan, Gaar ahaan
habeenka Laylatul Qadriga sida aaydaha ku jira suuratul Dukhaan
tilmaamayaan " Waxa uu Rabbi yidhi "Waxaan soo dejiney
(quraanka) Haben barakaysan,(laylatul Qadriga)."
2. In marka bisha Ramadaan bilaabanto la furo Albaabada Janada, la
xidho
Albaabada Naarta, Shaydaanada waaweyna la xidh xidho sidaa waxa
tilmaamay
Nebigeena NNKH isagoo yidhi: "Marka Ramadaanku yimaado waxa la
furaa Albaabada janada, waxa la xidhaa Albaabada naarta,
Shaydaanada waa la xidhxidhaa". Waxa weriyey Bukhaari iyo muslim
Fadliga Ramadaanka iyo qiimahiisa oo xadiisku sheegay.
* In marka Ramadaan soo galo la furo Albaabada janada taas oo
macnaheedu yahay khayrka janada lagu gelayo oo badanaya.
* In la xidho albaabada Naarta taas oo macnaheedu yahay in camalka
naarta lagu galaa yaraanayo.
* In la xidhxidho shaydaanada, shaydaanku bisha ramdaan sidii uu
muslimiinta ugu awooda badnaa uguma awood badna, kiisa
waaweyn ee dunuubta dadka ku ridana waa la xidhaa oo shar kuma
ridi karo, Riwaayadaha qaar waxay sheegeen in shaydaanka kiisa
madaxa adag la xidhxidho, taas oo laga fahmi karo in aan dhamaan
shaydaanku xidhxidhnayn ee kiisa yaryari fasaxna yahay.
3. In ilaahay u denbi dhaafo qofka sooma bisha isagoo rumaysan,
ilaahayna ajri kaga doonaya, Sidaa waxa inoo sheegay Nebigeena
NNKH wuxu yidhi: " Qofkii sooma Ramadaanka isagoo rumaysan
ilaahayna ajri kaga doonaya waxa loo dhaafaa denbigiisii hore."
Waxa weriyey Bukhaari iyo muslim.
FAA'IIDADA XADIISKA.
# Xadiisku wuxuu inoo sheegay in laba shardi qofkii laga helo
soonkiisa in loo denbi dhaafayo.
1. Qofkii sooma isagoo rumaysan waajibnimada soonka iyo in ilaahay
faral kaga dhigay gudashadiisa.
2. In qofku Ajrina kaga doonayo ilaahay oo aanu soonku culays iyo
dhib ku ahayn ee ku farxsan xukunka alle, In loo dhaafo denbigiisii
tegey oo ah denbigii yaryaraa ah , denbiga waaweyn wuxu u baahan
yahay toobad keen .
# In ilaahay si gaar ah uga sheegtay Soonka Camaladii kale ee la
qabanayey, mushqaayada <abaal marintiisa> soonkana uu yidhi
anigaa bixinaya.
DHACDOOYINKII DHACEY BISHA RAMADAAN.
Dhacdooyinka taariikhiga ah ee dhex dhacay bishan barakaysan ee
ramadaan way fara badan yihiin, waxaana kamid ah kuwan hoos ku
xusan:
1. Sidaan wada ognahay bisha ramadaan dhexdeeda waa bishii
nabigeenna (s.c.w) Waxyiga ku billowday.
2. Sidoo kale ramadaanka dhexdiisa sanadkii 10aad ee bicthada
nabigeenna (s.c.w) ayuu dhintay Abii dhaalib oo ahaa nabiga (s.c.w)
adeerkii, wax bandanna ka difaaci jirey hagardaamadii ree
qureesheed ay nabiga ku hayeen.
3.Ramadaanka dhexdiisa sanadkii 8aad ee soo saariddii nabiga ayaa la
oofsaday nabiga xaaskiisii ugu horraysay ee uu sida aadka ah u jeclaa,
ahaydna ruuxii koowaad ee rumeeyo dhambaalkii uu nabiga siday,
waa hooyadii mu’miniinta khadiija bintu khuwaylad.
4. Ramadaanka dhexdiisa Sanadkii 1aad ee hijrada waxaa la
sharciyeeyay Aadaanka, kadib markuu riyo ku arkay Cabdullaahi binu
zayd.
5. Ramadaanka dhexdiisa sanadkii 2aad ee hijrada ayaa la jideeyay
salaadda ciidda.
6. Ramadaanka dhexdiisa sanadkii 2aad ee hijrda waxaa la
sharciyeeyay Zakaatul fidriga.
7. Bishan ramadaan dhexdeeda isla sanadkii 2aad ee hijrada ayeey
ahayd markii uu Allaah guusha siiyay rasuulka iyo asxaabta dagaalkii
lamagac baxay dagaalkii Badar.
8. Ramadaanka dhexdiisa sanadkii 8aad ee hijrada wuxuu Allaah
gacanta muslimiinta soo galiyay oo la furtay magaalada barakaysan,
ahna qiblada muslimiinta ee Makkah al-mukarramah markaa ayeey
dadkii diinta usoo galeen kooxo-kooxo.
9. Ramadaanka dhexdiisa sanakii 11aad ee hijrada waxaa la oofsaday
gabadhii rasuulka ee Faadimah bintu rasuuli LLAAH.
10. Ramadaanka dhexdiisa sanadkii 40aad ee hijrada waxaa shihiiday
khaliifkii afaraad ee muslimiinta Cali biu abii-daalib.
11. Ramadaanka dhexdiisa sanadkii 58aad ee hijrada waxaa la
oofsaday hooyadii mu’miniinta ee ahayd xaaska kaliya ee uu rasuulka
(s.c.w) iyadoo gabadh ah guursaday, si aad ahna uu u jeclaa waa
Caaisha binti abii-bakar.
12. Ramadaanka dhexdiisa ayeey ahayd sanadkii 92aad ee hijrada
markii ay muslimiinta furteen اندلس) spain) wuxuuna ALLAAH ku furay
gacanta Daariq binu ziyaad.
0 Comments